Krasnale we Wrocławiu można spotkać niemal na każdym kroku. Chowają się przy budynkach, na latarniach i za winklami. Dla większości turystów są ciekawą atrakcją. My często jednak po prostu je mijamy i nie zastanawiamy się dłużej nad ich historią i pochodzeniem. Ile skrzatów mieszka we Wrocławiu? Już ponad 320 i wciąż pojawiają się kolejne! W pogoni za tymi zabawnymi stworkami chętnie pomoże Eko Taxi.
Spis treści
Legendy i fakty o pochodzeniu skrzatów
Gdzie możesz je spotkać?
Strona i aplikacja z mapą
Historia krasnali wrocławskich – poznaj ją z Eko Taxi
Sympatyczne stworki odgrywały we Wrocławiu dość ważną rolę. Pierwszy pojawił się w mieście w czerwcu 2001 r. Pomnik Papy Krasnala stojącego na ogromnym palcu ufundowała Agora na cześć Pomarańczowej Alternatywy – ruchu antykomunistycznego. Skrzaty na malowanych w latach 80. XX w. graffiti miały pokojowo ośmieszać panujący ówcześnie system. W 1988 r. doszło nawet do Krasnoludkowej Rewolucji – ulicami Wrocławia przeszło wtedy prawie 20 tys. osób, które były przebrane za te małe postacie znane wcześniej tylko z bajek. Po upadku PRL-u zabawne gnomy zostały zapomniane, ale ich uśpiony duch pozostał. Niewielkie rzeźby są od 2005 r. sukcesywnie umieszczane w coraz to dalszych zakątkach Miasta Stu Mostów.
Skrzaty dziś
Figurki stały się integralną częścią przestrzeni miejskiej. Nowe postaci tworzone są przez artystów z całej Polski, a ich opiekunami są instytucje publiczne, firmy oraz osoby prywatne. Organizowane są specjalne wycieczki ich szlakiem, gry plenerowe, spektakle teatralne. Wydawnictwa opracowują mapy dla turystów, którzy chcą połączyć odnajdywanie kolejnych figurek ze zwiedzaniem stolicy Dolnego Śląska.
We Wrocławiu żyje już ponad trzysta skrzatów i ciągle wprowadzają się kolejne. Każdy nowy stworek jest zapisywany w Urzędzie Krasnali. Po rejestracji figurka trafia do specjalnej bazy danych. Poszukiwacze i turyści mogą do nich dotrzeć dzięki internetowej mapce i naszym taksówkom.
Legendy o wrocławskich stworkach
Na temat tego, skąd wzięły się krasnoludki we Wrocławiu od lat spierają się historycy, dziennikarze i sami wrocławianie. Do opracowywania własnych hipotez zachęca się nawet dzieci w szkole. O pochodzeniu tych zabawnych skrzatów powstają wierszyki i rymowanki, a domy kultury organizują konkursy z nagrodami za wymyślenie najlepszej legendy. Warto przytoczyć więc kilka najbardziej prawdopodobnych teorii.
Chochlik Odrzański
Pierwsza z nich mówi o Chochliku Odrzańskim. Chochlik przybył do Wrocławia na niewielkiej tratwie, na której wybudował sobie mały, ale przytulny szałas. Dobił do brzegu i zacumował we Wrocławiu na dłużej, uznając najwidoczniej, że to idealne miejsce na serię psikusów. Przez długi czas męczył mieszkańców miasta i drażnił się z nimi. Wkrótce wszyscy mieli już serdecznie dosyć niefrasobliwego gościa, więc o pomoc w jego wyproszeniu poproszono zgraję krasnoludków. Te po kilku nieudanych próbach wreszcie pojmały złośliwego stwora. Kulturalnie, choć stanowczo wytłumaczyły mu, że czas jego wrocławskich psikusów dobiegł końca. Chochlik odpłynął swoją tratwą, a mieszkańcy i turyści mogli znowu bez obawy spacerować po mostach i ulicach. W dowód wdzięczności władze miasta postanowiły oddać małym skrzatom część Wrocławia. Te szybko zadomowiły się na naszych chodnikach i pilnują, by nikomu nic złego się nie stało. Z biegiem czasu wybudowały sobie Wielki Podziemny Świat Krasnali, w którym na co dzień urzędują. Dobra wieść o mieście przyjaznym krasnoludkom niesie się w świat, dzięki czemu kolejne skrzaty pojawiają się na jego ulicach.
Pierwszy skrzat na Ziemi
Inna teoria głosi, że pierwszy na świecie krasnoludek pojawił się właśnie we Wrocławiu. Wieki temu, gdy miejscowość była jeszcze niewielką wioską, małe człowieczki pomagały w prowadzeniu gospodarstw domowych i przy uprawach zbóż. Poprawiały ubrania strachów na wróble, łatały dziury w płóciennych workach i dbały o odpowiednią ostrość narzędzi rolniczych. W zamian za dach nad głową, bezpieczeństwo i parę okruchów chleba, chętnie spędzały czas z ówczesnymi mieszkańcami. Przyjaźń ta – jak wiadomo – trwa do dziś.
Eko Taxi podpowiada, gdzie szukać krasnali na Rynku we Wrocławiu i okolicy
Pierwsze pięć rzeźb krasnoludków zjawiło się na wrocławskim Rynku w 2005 r., a ich twórcą jest Tomasz Moćko. Przy moście Piaskowym postawiono Pracza Odrzańskiego, dwa kolejne – Syzyfki, zamieszkały na ulicy Świdnickiej. Rzeźnik umiejscowił się na Jatkach, a Szermierz przy pl. Uniwersyteckim. Następne stworki pojawiały się jak grzyby po deszczu. Na Rynku znajdziemy dziś m.in. Teatromana przed Teatrem Współczesnym, Więźnia na ul. Więziennej i Śpiocha ukrytego z tyłu kamieniczki Jaś.
Figurkowa komercja
Niektóre z rzeźb oprócz zdobienia miasta mają też funkcję czysto komercyjną. Promują restauracje, hotele i inne prywatne przedsiębiorstwa. Na wrocławskim Rynku spotkamy zatem Obieżysmaka, objadającego się pizzą krasnala Pizzy Hut oraz wciąż wiszącego na słuchawce Dryndryndka, który powstał we współpracy z firmą telekomunikacyjną Dialog. Tuż przy Art Hotelu na ul. Kiełbaśniczej śpi Arcik Podróżnik, a do pubu PRL zaprasza Leninek.
Popularność za granicą
Zaskakującą ciekawostką jest to, że kilka małych, ale odważnych stworzeń postanowiło nie tylko opuścić mury miasta, ale na dobre wyemigrować i zadomowić się poza granicami Polski. Tak oto kopie figurki Życzliwka stoją w Dreźnie, Reykjaviku i Wilnie oraz w meksykańskiej Guadadalajarze, czeskim Hradec Kralove i we Lwowie. Aż za wielką wodę, bo do Waszyngtonu wybrał się z kolei Kościuszko. Dotarł tam w walizce byłego prezydenta miasta, Rafała Dutkiewicza i teraz mieszka sobie przy budynku Fundacji Kościuszkowskiej, która od 1925 r. promuje w Stanach Zjednoczonych polska kulturę.
Krasnale wrocławskie na mapie, czyli jak je znaleźć? Eko Taxi zna odpowiedź!
Poszukiwania zabawnych rzeźb proponujemy rozpocząć w Internecie. Na specjalnym portalu Krasnale.pl znajdują się nie tylko opisy i zdjęcia wszystkich krasnoludków, ale też ciekawe, tematyczne trasy turystyczne np. „Kulinarny spacer po Wrocławiu” czy „Krasnocelebryci: spacer śladami krasnali w świetle fleszy i jupiterów”. Mapę z opracowanym szlakiem można śledzić w terenie na tablecie lub w telefonie albo nieść wydrukowaną na papierze.
Aplikacja na Androida
Została przygotowana przez jedną z wrocławskich firm zajmujących się technologiami mobilnymi. Można pobrać ją za darmo na wszystkie smartfony z systemem Android. Za jej pomocą możliwe jest sortowanie i filtrowanie krasnoludków według kryteriów takich jak popularność lub liczba odwiedzin. Usługa glokalizacji pomaga sprawdzić, jak daleko od nas znajduje się dana rzeźba lub które stworki są w pobliżu.
Wrocławskie skrzaty budzą sympatię i rozpalają wyobraźnię dzieci oraz dorosłych. Figurki to obecnie jedna z największych atrakcji turystycznych Wrocławia. Wszystkie możecie odwiedzić także z Eko Taxi!
